مقدمۀ نویسندگان  

هدف ما از نگارش این کتاب، برانگیختن علاقۀ دانشجویان به علم روان‌شناسی اجتماعی است. نامه‌ها و ایمیل‌های دریافتی از اساتید و دانشجویان حاکی از موفقیت ما بوده و از این بابت بسیار خرسندیم. هر فصل با اهداف یادگیری آغاز می‌شود و شامل سؤالات مروری مرتبط با مباحث طرح شده و بخش «آن را بیازمایید!» جهت آزمون عملی موضوعات مطرح شده در هر فصل است. در انتها، خلاصه‌ای ارائه شده و سؤالاتی جهت بررسی میزان یادگیری مطالب فصل در قالب خودآزمایی مطرح شده است.  

در فصل اول به تعریف روان‌شناسی اجتماعی و تفاوت آن با سایر رشته‌های علمی، قدرت، موقعیت، اهمیت تبیین و تفسیر، انگیزه‌های اساسی انسان (انگیزۀ عزت نفس: نیاز به احساس رضایت‌مندی از خود و انگیزۀ شناخت اجتماعی: نیاز به دقیق بودن) می‌پردازیم. در فصل دوم به روش‌های پژوهش روان‌شناسی اجتماعی (روش مشاهده‌ای، روش همبستگی و روش آزمایشی) و نقاط قوت و ضعف آنها و بررسی حوزه‌های نوین در پژوهش‌های روان شناختی – اجتماعی (مطالعات میان فرهنگی، رویکرد تکاملی و پژوهش‌های علم اعصاب اجتماعی) و موضوعات اخلاقی در روان‌شناسی اجتماعی می‌پردازیم. در فصل سوم دربارۀ نحوۀ تفکر دربارۀ دنیای اجتماعی، طرحواره‌ها، انواع تفکر خودکار، تفاوت‌های فرهنگی در شناخت اجتماعی، تعیین کننده‌های فرهنگی طرحواره‌ها و تفکر کنترل شده بحث می‌کنیم. در فصل چهارم به بررسی ادراک اجتماعی، ارتباط غیر کلامی، اولین برداشت‌ها، اِسنادهای علّی و فرهنگ و ادراک اجتماعی می‌پردازیم.  

در فصل پنجم دربارۀ منشأ و ماهیت خودپنداره، تأثیرات فرهنگ بر خودپنداره، کارکردهای خود، شناختن خودمان از طریق درون نگری، نظریۀ خود آگاهی، انگیزش درونی و بیرونی، آمایه‌های ذهنی و انگیزش، نظریۀ دو عاملی هیجان، شناختن خودمان با مقایسه کردن خود با سایرین، شناختن خودمان با اتخاذ دیدگاه‌های سایرین، شناخت احساسات آیندۀ خود با در نظر گرفتن سایرین، خویشتن‌داری، مدیریت برداشت و تأثیر فرهنگ بر آن، خودافزایی و مزایا و معایب عزت نفس بالا بحث می‌کنیم. در فصل ششم به بررسی نظریۀ ناهماهنگی شناختی، ناهماهنگی و خودپنداره، ناهماهنگی، فرهنگ و مغز، توجیه کردن خود در زندگی روزمره و برخی راه‌های مؤثر جهت کاهش ناهماهنگی (توجه تلاش، تنبیه و خود متقاعدسازی، الگوی ریاکاری و توجیه کردن اعمال خوب و اعمال زیان‌آور) می‌پردازیم.  

در فصل هفتم دربارۀ نگرش‌ها و تغییر نگرش، ماهیت و منشأ نگرش‌ها، انواع نگرش‌ها، نحوۀ تغییر نگرش (تغییر نگرش از طریق تغییر رفتار، پیام‌های متقاعد کننده و تغییر نگرش، هیجان و تغییر نگرش، تغییر نگرش و بدن)، قدرت تبلیغات، تبلیغات، تصورات قالبی و فرهنگ، راهبردهای مقاومت در برابر متقاعدسازی (مصون‌سازی نگرش، آگاهی از تبلیغات کالا، مقاومت در برابر فشار همسالان، نظریۀ واکنش روانی) بحث می‌کنیم. در فصل هشتم همرنگی، نفوذ اجتماعی اطلاعاتی، نفوذ اجتماعی هنجاری، مطالعات اَش، پیامدهای مقاومت کردن در برابر نفوذ اجتماعی هنجاری، نفوذ اقلیت، راهبردهای استفاده از نفوذ اجتماعی، نقش هنجارهای دستوری و توصیفی، اثر بومرنگ، اطاعت از مرجع قدرت، علل اطاعت کردن و مطالعات اطاعت را مطرح می‌کنیم.  

در فصل نهم دربارۀ گروه، ترکیب و کارکرد گروه‌ها، رفتار فردی در موقعیت گروهی، آسان‌سازی (تسهیل) اجتماعی، تنبلی (اتلاف) اجتماعی، تفاوت‌های جنسیتی و فرهنگی در تنبلی اجتماعی، فردیت‌باختگی: ناشناس ماندن در جمع، تصمیم‌گیری گروهی، فقدان فرآیند، قطبی شدن گروه، رهبری در گروه، تعارض و همکاری، تنگناهای اجتماعی، استفاده از تهدید برای حل تعارض و مذاکره و معامله بحث می‌کنیم. در فصل دهم به بحث دربارۀ جذابیت میان فردی، اثر مجاورت، شباهت، دوست داشتن متقابل، جذابیت ظاهری و نظریۀ تکامل، همسریابی اینترنتی و دوست‌یابی آنلاین، عشق مشفقانه و شورانگیز، فرهنگ و عشق، سبک‌های دلبستگی و نظریۀ تبادل اجتماعی و برابری و فرآیند و تجربۀ قطع ارتباط می‌پردازیم. در فصل یازدهم دربارۀ رفتار جامعه‌پسند، انگیزه‌های اساسی زمینه‌ساز رفتار جامعه‌پسند، روان‌شناسی تکاملی، تبادل اجتماعی، همدلی و نوع دوستی، ویژگی‌های شخصیتی و رفتار جامعه‌پسند، تفاوت‌های فردی، تفاوت‌های جنسیتی، تفاوت‌های فرهنگی، مذهب و اثرات خُلق بر رفتار جامعه‌پسند، عوامل تعیین کنندۀ موقعیتی رفتار جامعه‌پسند، محیط روستایی در مقابل شهری، جابجایی محل سکونت، تعداد ناظران، اثرات رسانه، بازی‌های ویدیویی و موسیقی، راه‌های ترویج رفتار جامعه‌پسند و روان‌شناسی مثبت نگر، فضایل انسانی و رفتار جامعه‌پسند بحث می‌کنیم.  

در فصل دوازدهم به موضوع پرخاشگری، ماهیت ذاتی، آموخته شده یا اختیاری آن، دیدگاه تکاملی، فرهنگ و پرخاشگری، جنسیت و پرخاشگری، یادگیری رفتار پرخاشگرانه، برخی تأثیرات فیزیولوژیکی، برخی علل موقعیتی و اجتماعی پرخاشگری و آزار جنسی (ناکامی و پرخاشگری، برانگیختن و تلافی کردن، اسلحه به مثابه نشانۀ پرخاشگری)، مطالعۀ اثرات نمایش خشونت در رسانه و راه‌های کاهش پرخاشگری (تنبیه، پالایش و مختل کردن چرخۀ انکار خشم) می‌پردازیم. در فصل سیزدهم به بررسی پیش داوری، دلایل، نتایج و علایم آن، مؤلفۀ شناختی، عاطفی و رفتاری آن، تشخیص پیش داوری پنهان، تأثیر پیش داوری بر قربانی، پیش گویی‌های خودکامبخش، تهدید تصورات قالبی، دلایل ایجاد پیش داوری (فشار برای ایجاد همرنگی، نظریۀ هویت اجتماعی، نظریۀ تعارض واقع بینانه) و راه‌های کاهش پیش داوری (فرضیۀ تماس، همکاری و وابستگی متقابل: کلاس درس یکپارچه) می‌پردازیم.  

در پیوست اول دربارۀ کاربرد روان‌شناسی اجتماعی در نیل به آیندۀ پایدار و شاد، پژوهش‌های کاربردی در روان‌شناسی اجتماعی، انتقال و تغییر هنجارهای اجتماعی، حساب مصرف را نگاه داشتن، ایجاد اندکی رقابت‌پذیری، القای ریاکاری، حذف موانع کوچک برای نیل به تغییرات بزرگ و شادکامی و سبک زندگی پایدار و در پیوست دوم دربارۀ روان‌شناسی اجتماعی و سلامت، فشار روانی و سلامت، تاب‌آوری، اثرات رویدادهای منفی زندگی، اهمیت کنترل ادراک شده، مقابله با فشار روانی، تفاوت‌های جنسیتی در مقابله با فشار روانی، حمایت اجتماعی، معنایابی در رویدادهای آسیب‌زا و ترویج رفتارهای سالم بحث می‌کنیم.  

الیوت آرونسون، تیموتی ویلسون،  

رابین آکرت و ساموئل سامرز،

برای مطالعه مطلب بیشتر این کتاب کلیک کنید